หมากเสือกินหมู Posted in วิถีชีวิต ประเพณีและวัฒนธรรม หมากเสือกินหมู หมากเสือกินหมู กิจกรรมการละเล่นในงานศพที่นิยมเล่นกันมากในหมู่ผู้ชายทั้งเด็กและผู้ใหญ่อีกประเภทหนึ่งก็คือ หมากเสือกินหมู ซึ่งมีอุปกรณ์การเล่นคล้ายคลึงกันกับหมากฮอส แต่มีวิธีการเล่นและเบี้ยเล่นแตกต่างกัน คนรุ่นหลังอาจไม่เคยเล่นหมากเสือกินหมูเนื่องจากเป็นการเล่นที่มีข้อห้ามเช่นห้ามนำไปเล่นในบ้านของคนปกติทั่วไป ให้เล่นเฉพาะในบ้านที่มีศพอยู่เท่านั้นและเมื่อนำศพไปฌาปนกิจแล้ว แม้ว่าที่บ้านนั้นจะมีการคบงันหรืออยู่เป็นเพื่อนเจ้าภาพอีกคืนหนึ่งก็ห้ามนำหมากเสือกินหมูมาเล่นอีกเด็ดขาด เพราะถือว่าขะลำหรือผิดฮีตครอง ต้องถูกผู้เฒ่าผู้แก่ต่อว่า แม้จะมีข้อยกเว้นบางอย่างอยู่บ้าง เช่น หากนำไปเล่นนอกบ้าน เช่น ทุ่งนา หรือที่อื่น นอกเขตปริมณฑล บ้านเรือนของชาวบ้านก็ตาม ผู้คนก็ไม่อยากเล่นเพราะเกรงจะเกิดอัปมงคล จึงทำให้การเล่นหมากเสือกินหมูนับวันจะสูญหายไปจากชุมชนต่าง ๆ ของจังหวัดนครพนม ความเป็นมา การเล่นหมากเสือกินหมูไม่ปรากฏหลักฐานประวัติผู้คิดค้นไว้ให้ทราบ แต่เป็นเกมการละเล่นที่นิยมในหมู่ผู้ชาย เพราะได้ใช้ความคิดกลเม็ดในการหลบหลีกหรือการตัดสินใจเสี่ยงเข้าแลกเพื่อความอยู่รอดนำไปสู่ชัยชนะให้ได้ กติกา เบี้ยเสือกินเบี้ยหมูได้ เบี้ยหมูกินเบี้ยเสือไม่ได้ แต่สามารถเกิดปิดทางเดินหมากของเบี้ยเสือให้ทางตันได้ เบี้ยหมูสามารถให้ลงในช่อง 2 ตัวพร้อมกันได้ ถ้าเสือกินหมูหมดเสือชนะ ถ้าหมูปิดทางเดินของเสือได้หมูชนะ วิธีที่เสือกินหมูได้คือ หมูปล่อยให้มีช่องว่างให้เสือข้างไปลงและกินหมูได้ อุปกรณ์การเล่น กระดานตาราง 16 ช่อง ไม่มีการลงลายตามช่องเหมือนหมากฮอส เบี้ยหรือหมากเสือมี 4 ตัว หมู 12 ตัว วิธีการเล่น เบี้ยเสือทั้ง 4 ตัว จะวางไว้ที่ช่องหัวมุมทั้ง 4 เบี้ยหมูให้ผู้เล่นถือไว้แล้วทยอยวางลงทีละตัว หรือพร้อมกัน 2 ตัว ก็ได้ ลงตามช่องปิดไม่ให้เสือมีทางเดินได้การวางเบี้ยหมูลงจะต้องหลีกไม่ให้มีช่องว่างซึ่งเสือจะข้ามหมูไปลงที่ช่องว่าง ถือว่ากินหมูได้ เบี้ยหมูที่ถูกกินจะถูกยกออกมา ที่เหลือก็เล่นต่อไป เบี้ยเสือก็พยายามเดินหาทางข้างกินเบี้ยหมูให้ได้ ผลแพ้ชนะอยู่ที่ฝ่ายใดเดินหาทางข้างกินเบี้ยหมูให้ได้ ผลแพ้ชนะอยู่ที่ฝ่ายใดเดินหมากได้ดีกว่า เช่น เสือกินหมูหมดหรือหมูปิดทางให้เสือตายได้ เป็นต้น ประโยชน์ที่ได้จากการละเล่น ให้เกิดความสนุกสนานในหมู่ผู้เล่น และผู้ชมให้รู้จักยอมรับในกฎกติกาที่สังคมกำหนด ให้เกิดความคิดและทักษะการแก้ปัญหาในการเล่น ให้เป็นผู้มีเหตุผล ว่าเกมการเล่นประเภทนี้ให้ข้อคิดอะไรแก่ผู้เล่นและผู้ชมบ้าง ให้เป็นผู้รู้จักการมีน้ำใจนักกีฬา รู้แพ้รู้ชนะ ฝึกให้เป็นผู้มีวัฒนธรรม ไม่หมกมุ่นในการพนัน ในปัจจุบันสังคมได้เปลี่ยนค่านิยมในการละเล่นเห็นชอบไปตามกระแสของวัฒนธรรมชาติตะวันตกมากกว่าวัฒนธรรมเก่าแก่ที่บรรพบุรุษได้คิดค้น และวางพื้นฐานไว้ให้ลูกหลานได้สืบทอดต่อ กลับถูกมองข้ามไม่พื้นฟูหรืออนุรักษ์ไว้ จึงเป็นที่น่าเสียดายของดีที่มาจากภูมิปัญญาชาวบ้านกำลังจะสูญหายไป แนะแนวเรื่อง หมากคล้องช้าง →← หมากข้าวติดมือ www.nakhonpanom.com Design by ThemesDNA.com Scroll to Top
